Domowa kuchnia dla wielu z nas to synonim zdrowego żywienia. Na to, co przyrządzamy w domu mamy całkowity wpływ, warto więc stale poszerzać wiedzę, by wybierać zdrowe produkty oraz, gdy trafią już do naszej kuchni, w odpowiedni sposób je przechowywać i przetwarzać.
Półprodukty – czy to zdrowy wybór?
Sosy z puszki lub z torebki czy gotowe kostki rosołowe mają ogromną zaletę: przygotowanie dania na ich bazie trwa zaledwie kilka minut, nie wymaga dużych umiejętności kulinarnych, a potrawy są aromatyczne i pełne smaku. Niemniej, czy posiłek z udziałem półproduktów dobrze wpływa na nasz organizm? Niestety, większość wspomnianych artykułów zawiera szereg szkodliwych substancji, które, przy częstym spożywaniu, mogą zwiększyć ryzyko zachorowania na raka i choroby serca, przyczyniać się do otyłości i nadwagi. Sosy z puszki, poza warzywami, zawierają spore ilości soli, cukru oraz zagęszczaczy. Zarówno sól, jak i cukier dobrze konserwują i wzmacniają smak, ale nasz organizm nie potrzebuje ich w tak dużej ilości. Robiąc zakupy staraj się wybierać te produkty, w których nie dodano cukru lub jego ilość jest niewielka.
Lista składników sosów z torebki jest zdecydowanie dłuższa; dobry wpływ na nasz organizm mają suszone przyprawy i warzywa, niestety pozostałych pozycji lepiej unikać. Utwardzone tłuszcze podnoszą poziom złego cholesterolu, prowadzą do cukrzycy typu 2 oraz chorób układu sercowo-naczyniowego, substancje zapobiegające zbrylaniu zawierają aluminium, które zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera, glutaminian sodu może prowadzić do obumierania komórek nerwowych. Spożywanie gotowych sosów z torebki ogranicz tylko do sytuacji awaryjnych, niech nie stanowią podstawy gotowanych potraw.
Przyjrzyjmy się także powszechnie stosowanym kostkom rosołowym. Jeśli raz na jakiś czas posłuży nam do przygotowania zupy „na szybko”, to nasz organizm bardzo na tym nie ucierpi, jednak jeśli kostka króluje w domowej kuchni, to fundujemy sobie duże dawki soli, wzmacniaczy smaku, utwardzanych tłuszczów i barwników. Konsekwencją ich spożycia może być między innymi nadwaga i zaburzenia hormonalne. W ostatnim czasie na rynku pojawiły się ekologiczne kostki rosołowe, które są zdecydowanie zdrowszym produktem, nie zawierają bowiem dużych ilości soli i wzmacniaczy smaku, wszystkie ich składniki są pochodzenia naturalnego.
Szybka alternatywa dla kostki rosołowej
Dla zabieganych mamy dobrą wiadomość: zdrowe odpowiedniki półproduktów, które niekorzystnie wpływają na nasz organizm, są niedrogie i w zasięgu ręki. Jednak raz na kilka tygodni wymagają od nas zaangażowania. Doskonałym pomysłem jest przygotowanie własnych kostek rosołowych na bazie włoszczyzny, cebuli, czosnku i naszych ulubionych przypraw (np. lubczyka, ziela angielskiego, odrobiny soli). Podduszone i zmiksowane warzywa należy poporcjować, włożyć do zamrażarki i korzystać z nich zawsze, gdy chcemy wzbogacić smak gotowanej zupy, potrawy jednogarnkowej czy sosu.
Smażenie bezpieczne dla zdrowia
Zacznijmy od początku, czyli od wyboru dobrego oleju do smażenia, nie każdy bowiem tłuszcz dobrze znosi wysoką temperaturę. Powoduje ona rozpad tłuszczów i powstanie szkodliwych dla zdrowia związków, dlatego do smażenia najlepiej wybierać tłuszcze o tzw. wysokiej temperaturze dymienia, min. 180 stopni Celsjusza oraz poddane procesowi rafinacji (oleje nierafinowane, zawierające m.in. barwniki i substancje nadające smak, w wysokiej temperaturze się palą i stają się szkodliwe). Do smażenia dobrze nadaje się masło klarowane, olej rzepakowy lub rafinowana oliwa z oliwek. Oleje nierafinowane i o niskiej temperaturze dymienia, jak np. olej lniany czy oliwa z oliwek, najlepiej nadają się do spożywania na zimno, wzbogacając nasze potrawy w cenne kwasy omega 3.
Kolejną zasadą zdrowszego smażenia jest czas, jaki jedzenie spędza w kontakcie z gorącym tłuszczem. Im jest on dłuższy, tym więcej powstaje szkodliwych substancji. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest blanszowanie warzyw czy podpieczenie mięsa w niskiej temperaturze (ok. 90 stopni), a następnie podsmażenie, by osiągnąć efekt chrupkiej, zarumienionej skórki. Zarumienionej, lecz nie spalonej – w czarnej, zwęglonej skórce tworzy się bowiem rakotwórczy akrylamid, którego należy bezwzględnie unikać.
Ostatnią rzeczą, o której należy pamiętać, jest używanie świeżego oleju do smażenia. Wielokrotne smażenie na tym samym tłuszczu jest niewskazane, ponieważ podgrzewanie oleju przyczynia się do powstania substancji rakotwórczych.
Jedząc w restauracjach nie zawsze mamy pewność, w jaki sposób przygotowane zostały podane posiłki. W barach nierzadko unosi się zapach starego oleju, zupy i inne dania mogą być wzbogacane o niezdrowe wzmacniacze smaku, zagęszczacze, nadmierną ilość soli czy cukru. Dlatego domowe gotowanie jest z pewnością jedną z najzdrowszych metod żywienia. Pamiętajmy jednak, by przestrzegać podstawowych zasad przygotowania posiłków, czytajmy etykiety i interesujmy się zdrowym żywieniem, by jeść i czuć się lepiej.